छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्याकरिता दिनांक २७ ते ३१ जुलै २०२४ साठी हवामान अंदाज व कृषिहवामान सल्ला

 प्रादेशिक हवामान केंद्र, मुंबई येथून प्राप्त झालेल्या अंदाजानूसार छत्रपती संभाजीनगर जिल्हयात पुढील पाच दिवसात हवामान ढगाळ राहून बहुतांश ठिकाणी हलक्या ते मध्यम स्वरुपाच्या पावसाची शक्यता आहे. तसेच कमाल तापमान २९.० ते ३२.० अंश सेल्सिअस आणि किमान तापमान २२.० ते २४.० अंश सेल्सिअस दरम्यान राहील व सापेक्ष आर्द्रता ७८ ते ९३ टक्के राहील तर वाऱ्याचा वेग २१ ते २५ किमी/तास राहण्याची शक्यता आहे.

सतर्कता: छत्रपती संभाजीनगर जिल्हयात दि. २७ जुलै २०२४ रोजी तुरळक ठिकाणी वादळीवारा व विजेच्या कडकडाटासह मध्यम ते जोरदार स्वरुपाच्या पावसाची शक्यता असुन वा-याचा वेग जास्त (३० ते ४० किमी/तास) राहील.

विस्तारित अंदाजानुसार (ईआरएफएस) छत्रपती संभाजीनगर जिल्हयात दिनांक ३१ जुलै ते ०६ ऑगस्ट २०२४ दरम्यान हवामान अंशत:ढगाळ ते ढगाळ राहील. तसेच पर्जन्यमान, कमाल तापमान व किमान तापमान सरासरी ऐवढे राहण्याची शक्यता आहे.

कृषि हवामान सल्ला

ऊस

बेणेप्रक्रिया व लागवड

आडसाली ऊस लागवडीसाठी पूर्वमशागतीचे कामे पूर्ण करूंन रान बांधणी व आखणी करून घ्यावी. आडसाली ऊस लागवडीसाठी को-८६०३२, कोएम-०२६५, व्हीएसआय-८००५ या सुधारित जातीची निवड करावी. तसेच बेणे प्रक्रिया करताना १०० ग्रॅम कार्बेनडेझीम आणि डायमेथोएट ३०० मिली प्रति १०० लिटर पाण्यात मिसळून बेणे १०-१५ मिनिट द्रावणात बुडवावे. रासायनिक प्रक्रिया झाल्यानंतर ऍसिटोबॅक्टर १० किलो + स्फुरद विरघळणारे जिवाणू २.५ किलो + १ किलो ट्रायकोडर्मा जैविक बुरशीनाशक १०० लिटर पाण्यात द्रावण करून त्यामध्ये १५-२० मिनिटे बेणे बुडवुन ठेवावे व त्यानंतर लागवड करावी. 

कापूस

वाढीची अवस्था

मागील आठवडयातील ढगाळ वातावरणामुळे कापुस पिकावर रस शोषण करणाऱ्या किडींचा (मावा, फुलकिडे, पांढरी माशी) प्रादूर्भाव दिसून येत असुन याच्या व्यवस्थापनासाठी ८ ते १० पिवळे व निळे चिकट सापळे प्रति एकर प्रमाणात लावावेत. तसेच ५ टक्के निंबोळी अर्काची फवारणी करावी. प्रादुर्भाव जास्त असल्यास ॲसीटामिप्रीड २० टक्के ३० ग्रॅम किंवा थायमिथॉक्झाम २५ टक्के ४० ग्रॅम किंवा फलोनिकॅनीड ५० टक्के ६० ग्रॅम प्रति एकर स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी.

मका

वाढीची अवस्था

मागील आठवड्यातील ढगाळ वातावरणामुळे मका पिकावरील लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता असून प्रादुर्भाव ओळखन्यासाठी एकरी २० कामगंध सापळे लावावेत. तसेच प्रादुर्भाव दिसुन येत असल्यास व्यवस्थापनासाठी ५ टक्के निंबोळी अर्काची किंवा अझाडिरॅक्टिन १५०० पीपीएम ५० मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी.तसेच प्रादुर्भाव जास्त असल्यास इमामेक्टीन बेन्झोएट ५ टक्के एसजी ४ ग्रॅम किंवा स्पिनेटोरम ११.७ एससी ४ मिली किंवा क्लोरॅनट्रानिलीप्रोल १८.५ टक्के एससी ४ मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी. फवारणी करत असताना किटकनाशक पोंग्यात पडेल अशाप्रकारे फवारणी करावी.

तूर

वाढीची अवस्था

तुर पिकामध्ये कोळपणी व तण नियंत्रणाची कामे पावसाची उघाड बघुन करावीत. तसेच तण नियंत्रणासाठी पीक २५ ते ३० दिवसाचे झाले असल्यास इमॅझीथायपर ३५ टक्के + इमॅझामॉक्स ३५ टक्के डब्ल्यु जी २.५ ग्रॅम या तणनाशकांची प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून पावसाची उघाड बघुन फवारणी करावी.

मूग/उडीद

फांद्या लागणे ते कळी  अवस्था

मागील ढगाळ वातावरणामुळे मुग/उडीद पिकावर पाने खाना-या अळींचा प्रादुर्भाव दिसून येत असुन याच्या व्यवस्थापनासाठी क्विनॉलफॉस २५ ईसी ३० मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात पावसाची उघाड बघुन फवारणी करावी. तसेच पिकातील तण व्यवस्थापन करावे.

सिताफळ

कळी ते फळधारणा अवस्था

सिताफळ बागेत तण व्यवस्थापन करावे. तसेच फळांच्या वाढीसाठी १९:१९:१९ विद्राव्य खत ३ किलो प्रति एकर ड्रीपव्दारे  किंवा पाण्यात मिसळून आळवणी करावी.

भाजीपाला

फुलधारणा ते फळधारणा

मागील आठवड्यातील पाऊस व ढगाळ वातावरणामुळे टोमॅटो फळावर विषाणूजन्य काळे डाग किंवा काळे ठिकपे दिसून येत असून याच्या व्यवस्थापनासाठी स्ट्रेप्टोसायक्लीन ४ ग्रॅम  प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी. तसेच टोमॅटो पिकामध्ये मर रोगासाठी कॉपर ऑक्झीक्लोराईड २० ग्रॅम  प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून आळवणी करावी.

पशुसंवर्धन

सध्यस्थितीत मावा या विषाणूजन्य आजारापासुन शेळया व मेंढयाचे संरक्षण करण्याकरीता त्याच्या तोंड व ओठांवरील जखमा सकाळी व सायंकाळी पोटॅशियम परमॅग्नेटने धुवून साफ कराव्यात व जखमांवर हळद, लोणी किंवा दुधाची साय यासारखे मऊ पदार्थ लावावेत. यामुळे जखमा लवकर बऱ्या होतात. तसेच खादयामध्ये मऊ, लुसलुसीत चारा, कोथींबीर, मेथी घास याचा समावेश करावा.

इतर

शेतकरी बांधवांनी बांधावर किंवा मोकळया जागेच्या ठीकाणी तणनाशकाचा वापर केला असल्यास अशा ठिकाणी जनावरे, शेळया चरावयास सोडू नये, जेणेकरुन विषबाधा होवून जनावरे दगावणार नाहीत.

सदर कृषि सल्लापत्रिका वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विदयापीठ, परभणी अंतर्गत असलेल्या जिल्हा कृषि हवामान केंद्र (DAMU), कृषि विज्ञान केंद्र, छत्रपती संभाजीनगर-१ येथील तज्ञ समितीच्या शिफारशी वरून तयार करून प्रसारित करण्यात आलेली आहे.