छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्याकरिता दिनांक १७ ते २१ ऑगस्ट २०२४ साठी हवामान अंदाज व कृषिहवामान सल्ला

 प्रादेशिक हवामान केंद्र, मुंबई येथून प्राप्त झालेल्या अंदाजानूसार छत्रपती संभाजीनगर जिल्हयात पुढील पाच दिवसात हवामान ढगाळ राहून तुरळक ठिकाणी हलक्या ते मध्यम स्वरुपाच्या पावसाची शक्यता आहे. तसेच कमाल तापमान २८.० ते ३०.० अंश सेल्सिअस आणि किमान तापमान २३.० अंश सेल्सिअस दरम्यान राहील व सापेक्ष आर्द्रता ८२ ते ९० टक्के राहील तर वाऱ्याचा वेग १९ ते २४ किमी/तास राहण्याची शक्यता आहे.

सतर्कता: छत्रपती संभाजीनगर जिल्हयात दि. १७ ते २० ऑगस्ट २०२४ रोजी तुरळक ठिकाणी वादळीवारा व विजेच्या कडकडाटासह हलक्या ते मध्यम स्वरुपाच्या पावसाची शक्यता असुन वा-याचा वेग जास्त (३० ते ४० किमी/तास) राहील.

विस्तारित अंदाजानुसार (ईआरएफएस) छत्रपती संभाजीनगर जिल्हयात दिनांक २१ ते २७ ऑगस्ट २०२४ दरम्यान हवामान ढगाळ राहील. तसेच पर्जन्यमान सरासरीपेक्षा जास्त तर कमाल तापमान व किमान तापमान सरासरी ऐवढे राहण्याची शक्यता आहे.

कृषि हवामान सल्ला

ऊस

वाढीची अवस्था

ऊस पिकामध्ये हुमणी अळीचा प्रादुर्भाव दिसून येत असुन याच्या व्यवस्थापनासाठी फिप्रोनील ४० टक्के + इमिडाक्लोप्रिड ४० टक्के डब्ल्युजी १५० ग्रॅम आणि डेल्टामेथ्रीन १०० इसी ११ टक्के २५० मिली प्रति एकर पाण्यात मिसळुन आळवणी करावी.

कापूस

फांद्या लागणे अवस्था

कापुस पीकामध्ये कोपळणीची कामे करुन घ्यावीत. मागील आठवडयातील ढगाळ वातावरणामुळे कापुस पिकावर रस शोषण करणाऱ्या किडींचा (मावा, फुलकिडे, पांढरी माशी) प्रादूर्भाव दिसून येत असुन याच्या व्यवस्थापनासाठी ॲसीटामिप्रीड २० टक्के ३० ग्रॅम किंवा थायमिथॉक्झाम २५ टक्के ४० ग्रॅम किंवा फ्लोनिकॅनीड ५० टक्के ६० ग्रॅम प्रति एकर स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी. तसेच कापुस पीकावरील गुलाबी/शेंदरी बोंडअळीच्या प्रादूर्भावावर लक्ष ठेवण्याकरीता प्रति हेक्टरी ५ कामगंध सापळे लावावेत.

मका

वाढीची अवस्था

मागील आठवड्यातील ढगाळ वातावरणामुळे मका पिकावरील लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव दिसून येत असून  व्यवस्थापनासाठी इमामेक्टीन बेन्झोएट ५ टक्के एसजी ४ ग्रॅम किंवा स्पिनेटोरम ११.७ एससी ४ मिली किंवा क्लोरॅनट्रानिलीप्रोल १८.५ टक्के एससी ४ मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी. फवारणी करत असताना किटकनाशक पोंग्यात पडेल अशाप्रकारे फवारणी करावी.

तूर

फांद्या लागणे अवस्था

कापुस पीकामध्ये कोपळणीची कामे करुन घ्यावीत. मागील आठवड्यातील ढगाळ व दमट वातावरणामुळे तुर पीकावर पाने गुंडाळणा-या अळीचा प्रादुर्भाव दिसून येत असून याच्या व्यवस्थापनासाठी क्लोरोपायरिफॉस २५ ईसी २० मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी. तसेच तूर पिकामध्ये रस शोषण करणाऱ्या किडींचा प्रादुर्भाव दिसुन येत असुन याच्या व्यवस्थापनासाठी डायमिथोएट ३० टक्के ईसी १० मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात मिसळुन फवारणी करावी.

मूग/उडीद

शेंगा धरणे ते दाणे भरणे

मागील आठवड्यातील ढगाळ वातावरणामुळे मुग/उडीद पिकावर पाने खाणारी व शेंगा पोखरणाऱ्या अळीच्या प्रादुर्भाव दिसून येत असुन याच्या व्यवस्थापनासाठी फ्ल्यूबेंडामाईड ३९.३५ टक्के एससी २ मिली किंवा क्लोरँन्ट्रीनिलीप्रोल १८.५ टक्के ईसी ३ प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात पावसाची उघाड बघुन फवारणी करावी. तसेच मूग/उडीद पीकामध्ये भुरी रोगाचा प्रादूर्भाव दिसून येत असुन याच्या व्यवस्थापनासाठी सल्फेक्स ०.३० टक्के किंवा २०-२२ ग्रॅम पाण्यात विरघळणारे गंधक प्रति १० लिटर पाण्यात  मिसळून फवारणी करावी. तसेच ३०० पोताची गंधकाची भुकटी २० किलो प्रति हेक्टरी धुरळणी करावी.

सिताफळ

फळ वाढीची अवस्था

सिताफळ बागेत फळांच्या वाढीसाठी १९:१९:१९ विद्राव्य खत ३ किलो प्रति एकर ड्रीपव्दारे  किंवा पाण्यात मिसळून आळवणी करावी. तसेच सिताफळ बागेत पिठ्या ढेकूण या किडीचा प्रादुर्भाव दिसून येत असल्यास बागेत झाडांच्या बुध्यां भोतवतालच्या तणांचे व्यवस्थापन करावे तसेच व्हर्टिसिलियम लिकॅनी ४० ग्रॅम प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी.

भाजीपाला

फुलधारणा ते फळधारणा

मागील आढवडयातील ढगाळ वातावरण व वाढलेल्या आर्द्रतेमुळे टोमॅटो पिकामध्ये बुरशीजन्य रोगाचा प्रादूर्भाव दिसून येत आहे डायथेन एम ४५, १५ ग्रॅम  किंवा कार्बेडेझीम २० ग्रॅम प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून स्वच्छ वातावरणात फवारणी करावी. तसेच टोमॅटो पिकावर शेंडा व फळ पोखरणाऱ्या अळीचा प्रादुर्भाव दिसुन येत असल्यास याच्या व्यवस्थापनासाठी ५ टक्के निंबोळी अर्काची फवारणी करावी.

पशुसंवर्धन

सद्यस्थितीत सूक्ष्म जंतू व परोपजीवींच्या वाढीमुळे जनावरांमध्ये रोगप्रतिकारक शक्ती कमी झालेली असते. त्यामुळे शेतकरी बांधवांनी आपल्या पशुधनास रोगप्रतिकारक लसीकरण पशुवैद्यकांच्या सल्लयाने करुन घ्यावे. तसेच जनावरांना वास असलेला, बुरशीयुक्त चारा खाण्यास देऊ नये.

इतर

शेतक-यांनी ‍पिकांमधील किड व किटकांची आर्थिक नुकसानीची पातळी ओळखण्यासाठी शेतामध्ये लावलेल्या कामगंध सापळ्यांचे नियमित सर्वेक्षण करावे. सर्वेक्षणादरम्यान सापळ्यामध्ये ८ किंवा त्यापेक्षा अधिक नर पतंग सलग दोन ते तीन दिवस आढळल्यास त्यानुसार किडनियंत्रणासाठी उपाययोजना कराव्यात.

सदर कृषि सल्लापत्रिका वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विदयापीठ, परभणी अंतर्गत असलेल्या जिल्हा कृषि हवामान केंद्र (DAMU), कृषि विज्ञान केंद्र, छत्रपती संभाजीनगर-१ येथील तज्ञ समितीच्या शिफारशी वरून तयार करून प्रसारित करण्यात आलेली आहे.